De term lijkt te duiden op iets vrolijks en in veel gevallen is het niet meer dan uit de hand gelopen kattenkwaad. Als het om joyriding gaat zijn politie en justitie echter over het algemeen niet op een glimlach te betrappen. Wanneer u of uw kind wordt beschuldigd van joyriding, is het goede nieuws dat het Openbaar Ministerie (OM) er blijkbaar in ieder geval van overtuigd is dat er geen sprake was van diefstal. Toch kan de aanklacht grote gevolgen hebben. Bij een veroordeling wegens joyriding kan in het uiterste geval een gevangenisstraf van 6 maanden worden opgelegd.
Laat het niet zover komen! Schakel bij het ontstaan van verdenkingen rondom joyriding direct één van onze gespecialiseerde advocaten in. Deze kan u van begin tot eind begeleiden en helpt u met het verweer tegen de beschuldigingen. Vul het contactformulier met uw gegevens in en uiterlijk de volgende werkdag wordt u gebeld door een ervaren advocaat. Het is ook mogelijk om ons telefonisch te spreken. We zijn bereikbaar op telefoonnummer 088 – 1810 361.
Inhoud
Wat is joyriding?
“Het is verboden opzettelijk wederrechtelijk een aan een ander toebehorend motorrijtuig op de weg te gebruiken“, zo luidt artikel 11 Wegenverkeerswet (WvW).
Joyriding betekenis
Joyriding is het ongeoorloofd gebruikmaken van andermans motorvoertuig. Het ontstaat wanneer iemand opzettelijk zonder toestemming van de eigenaar met diens motorvoertuig de openbare weg op gaat. Wél bestaat de intentie het voertuig na gebruik weer terug te brengen. Is dit laatste niet het geval, dan spreekt men van diefstal. Joyriding wordt gezien als een ernstig gevaar voor de verkeersveiligheid en is daarom strafbaar gesteld.
Motorrijtuigen
In het wetsartikel van joyriding staat expliciet ‘motorrijtuigen’ genoemd. Dit betekent dus dat alleen het onbevoegd gebruik maken van motorrijtuigen strafbaar is. Bijvoorbeeld een fiets die je ongeoorloofd leent, valt hier dus niet onder.
Op de weg
Met ‘op de weg’ wordt de openbare weg bedoeld. Het gebruik op een particulier terrein valt hier dus niet onder.
Wederrechtelijk
Wederrechtelijk betekent in strijd met het recht. Het gaat hierbij om handelen zonder dat men daartoe gerechtigd is. Bij joyriding gaat het voor de wederrechtelijkheid erom dat de verdachte niet toestemming had gekregen van de rechthebbende van de auto om gebruik te maken van het voertuig.
(Voorwaardelijk) opzet noodzakelijk
Om joyriding bewezen te krijgen is het niet voldoende dat de eigenaar van het voertuig geen toestemming heeft gegeven voor gebruik. De verdachte maakt zich alleen schuldig aan joyriding wanneer deze het voertuig van de ander opzettelijk zonder toestemming heeft gebruikt. Dat lijkt vanzelfsprekend, want je kunt niet per ongeluk met een auto, motorfiets, scooter of ander motorvoertuig rijden. Het gaat hier echter om de vraag of de verdachte wist of bewust het risico heeft genomen dat hij zonder toestemming handelde. Dit noemt men ook wel voorwaardelijke opzet, een factor die bijvoorbeeld ook een rol speelt bij doodslag in het verkeer (art. 287 Sr).
Voorwaardelijk opzet
We spreken bijvoorbeeld van voorwaardelijk opzet wanneer een verdachte zonder te vragen de sleutels van het motorvoertuig heeft gepakt of niet wist van wie het voertuig eigenlijk was. De verdachte accepteert in dit geval de aanzienlijke kans dat hij zonder toestemming handelt.
Onopzettelijk
Stel echter dat een ander persoon doet alsof hij de eigenaar van het voertuig is en de verdachte toestemming geeft het te gebruiken, dan kan de verdachte vaak niet aangerekend worden dat hij daar in is getrapt. In dit soort gevallen heeft de verdachte het voertuig weliswaar zonder toestemming van de feitelijke eigenaar gebruikt, maar gebeurde dat onopzettelijk. Tenzij er natuurlijk omstandigheden zijn die maken dat de verdachte beter had moeten weten. Dit is uiteindelijk aan de rechter om te bepalen.
En de passagier?
In principe wordt met ‘gebruiken’ het besturen van het voertuig bedoeld. Als de passagier of passagiers echter nauw, bewust en volledig met de bestuurder hebben samengewerkt om het voertuig te kunnen gebruiken dan kunnen ook zij worden aangeklaagd wegens het (mede)plegen van joyriding. In dat geval verschijnt dus niet alleen de bestuurder voor de rechter.
Verschil met diefstal
De omschrijving van joyriding heeft veel weg van diefstal: in beide gevallen is de verdachte er immers zonder toestemming van de eigenaar met diens voertuig vandoor gegaan. Het verschil tussen de twee zit hem in de vraag wat de verdachte met het motorvoertuig wilde doen. Wilde deze het voertuig slechts tijdelijk ‘lenen’ om een ritje mee te maken dan noemen we dat joyriden. Als de intentie is om het voertuig na eenmalig gebruik weer terug te brengen ontbreekt dan luidt de aanklacht diefstal. Men zegt dan dat de verdachte zich het voertuig ’toe wilde eigenen’ (in feite het eigendom wilde overnemen), bijvoorbeeld om het weer door te verkopen aan een ander.
Onderscheid lastig
Alhoewel het verschil tussen joyriding en diefstal kraakhelder lijkt, zijn er situaties waarin het onderscheid minder gemakkelijk te maken is. In dat geval zal uit het geheel van alle gedragingen van de verdachte duidelijk moeten worden of er sprake is van joyriding of de aanklacht verzwaard wordt tot diefstal. Als het meegenomen voertuig bijvoorbeeld van een bekende is, duidt dit vaak op joyriding (denk aan een kind dat stiekem op pad gaat met de auto van de ouders). Joyriding is immers ook anders dan rijden zonder rijbewijs.
Straffen joyriding
Joyriding boete
Joyriding is een serieus delict. Als het komt tot een veroordeling is de straf dan ook vaak niet mals. In het uiterste geval kan een gevangenisstraf van 6 maanden worden opgelegd. In de meeste gevallen zal het bij een flinke geldboete blijven, die kan oplopen tot €9.000.
Richtlijn Openbaar Ministerie
Om het zichzelf en de rechter gemakkelijker te maken, het proces te versnellen en te zorgen voor een zekere rechtsgelijkheid, hanteert het Openbaar Ministerie een richtlijn voor de strafvordering in zaken van joyriding. Dat wil zeggen dat men een overzicht heeft opgesteld dat kan worden gebruikt om te berekenen hoe hoog de strafeis ongeveer zou moeten zijn. De richtlijn van het Openbaar Ministerie is grotendeels gebaseerd op de vraag of, en zo ja hoe vaak de verdachte al eerder is veroordeeld wegens joyriding. De eerste keer komt men meestal nog weg met een geldboete, maar gaat iemand daarna opnieuw in de fout dan wordt de strafeis vaak al flink opgeschroefd. Bij meerdere keren recidive is een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 2 weken vrijwel onvermijdelijk.
| Indicatie strafeis | |
| Eerste keer | Een geldboete van € 850, afhandeling buiten de rechtszaal (geen dagvaarding) |
| Tweede keer (eenmalige recidive) |
Een taakstraf van 80 uur gekoppeld aan 2 weken voorwaardelijke gevangenisstraf met een proeftijd van 2 jaar of in geval van een taakstrafverbod: een geldboete van € 1200 gekoppeld aan 2 weken voorwaardelijke gevangenisstraf met een proeftijd van 2 jaar (verdachte ontvangt in beide gevallen een dagvaarding om te verschijnen voor de rechter) |
| Vanaf de derde keer (meermaals recidive) |
2 weken onvoorwaardelijke gevangenisstraf (verdachte ontvangt een dagvaarding om te verschijnen voor de rechter) |
Taakstrafverbod en ontzegging rijbevoegdheid (OBM)
In artikel 22b Wetboek van Strafrecht staat beschreven dat wanneer een verdachte in de afgelopen 5 jaar al eens een taakstraf opgelegd heeft gekregen, hij of zij bij veroordeling niet opnieuw alleen een taakstraf opgelegd kan krijgen. Dit noemt men een taakstrafverbod. In geval van een taakstrafverbod mag een taakstraf wel in combinatie met een andere straf worden opgelegd, maar niet als enige straf (men spreekt in het laatste geval ook wel van een ‘kale’ taakstraf).
Geen ontzegging rijbevoegdheid
Voor joyriding kan geen ontzegging van de rijbevoegdheid worden opgelegd, omdat het vergrijp niet is opgenomen in het wetsartikel dat de redenen voor een rijontzegging beschrijft (artikel 179 Wegenverkeerswet). In geval van veroordeling hoeft u dus niet te vrezen voor rijden tijdens een rijontzegging.
Verweren tegen aanklacht joyriding
Of de rechter uiteindelijk komt tot een veroordeling wegens joyriding is sterk afhankelijk van de omstandigheden rondom het voorval. Vaak begint de zaak doordat de eigenaar van het voertuig aangifte doet. Veroordeling is in dat geval echter nog lang niet zeker.
Toestemming niet expliciet
Zo hoeft de toestemming voor het gebruik van het voertuig bijvoorbeeld niet iedere keer expliciet gegeven te worden. Er bestaat zoiets als impliciete toestemming of ‘gewoonterecht’; als u het motorvoertuig wel vaker hebt gebruikt zonder vooraf om toestemming te vragen en de eigenaar daar voorheen nooit bezwaar tegen heeft gehad, moet hij of zij duidelijk kunnen maken waarom dat in dit geval anders was én u dat had kunnen weten. Dat laatste speelt immers een rol bij het bewijzen van de benodigde (voorwaardelijke) opzet.
Wist of kon weten
Het verweer tegen een beschuldiging van joyriding zal zich dan ook vaak toespitsen op de vraag of u wist of kon weten dat u zonder toestemming van de eigenaar handelde.
Zoek altijd juridische hulp bij aanklacht wegens joyriding
Joyriding ontstaat in veel gevallen uit baldadigheid of verveling. Veroordeelden zijn vaak jong en niet of nauwelijks op de hoogte van het enorme veiligheidsrisico dat zij nemen. Het is precies om deze reden dat het Openbaar Ministerie hard tegen joyriding optreedt, om de betrokkenen zo ‘een lesje te leren’ in de hoop dat zij zich niet opnieuw aan dergelijk gevaarlijk gedrag bezondigen.
Verdachte niet te verwijten
Dat lesje is echter lang niet in alle gevallen op zijn plaats. Soms gaat het om een eerlijk misverstand en valt de verdachte niet te verwijten dat deze blijkbaar zonder toestemming van de eigenaar een voertuig heeft gebruikt. Wie heeft er dan gelijk? Om die discussie kansrijk te kunnen voeren doet u er verstandig aan een gespecialiseerde advocaat in te schakelen.
Contact opnemen
Onze advocaten kunnen terugvallen op een jarenlange ervaring met joyridingskwesties. Zo kunnen zij ook voor uw specifieke geval een solide verdedigingsstrategie optuigen. Dit maakt de kans op vrijspraak of strafvermindering ten opzichte van de richtlijn aanzienlijk groter. Heeft u te maken met joyriding en wilt u juridische hulp? Vul dan het contactformulier in op onze website. Een van onze gespecialiseerde advocaten neemt uiterlijk de volgende werkdag nog contact met u op. Het is ook mogelijk om ons telefonisch te spreken. We zijn bereikbaar op telefoonnummer 088 – 1810 361.
Op basis van pro deo
U hoeft niet bang te zijn voor hoge kosten. Waar mogelijk werken onze aangesloten advocaten op basis van pro deo! De kosten zullen minimaal of nihil zijn wanneer de advocaat werkt op basis van pro deo. Wilt u weten of u in aanmerking komt voor een pro deo advocaat? Op onze zusterwebsite leest u meer over de kosten van een pro deo advocaat.
Verkeersrecht advocaat uit eigen regio
Onze gespecialiseerde verkeersrecht advocaten staan u graag bij om samen tot een passende oplossing te komen. We zijn gevestigd in het hele lang. U vindt ons bijvoorbeeld in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Groningen, en Utrecht. Waar u ook woont, bij ons vindt u een advocaat bij u in de buurt die specialist is in strafrecht zaken.
Meer weten over het rijbewijs?
Lees meer over bijvoorbeeld:
- Het rijbewijs;
- Rijden zonder het rijbewijs;
- Boete bij rijden zonder het rijbewijs;
- Rijbewijs kwijt;
- Rijontzegging.
Veelgestelde vragen joyriding
Is joyriden strafbaar?
Joyriden is strafbaar gesteld in artikel 11 Wegenverkeerswet. Dit wetsartikel luidt als volgt: “het is verboden opzettelijk wederrechtelijk een aan een ander toebehorend motorrijtuig op de weg te gebruiken.”
Wat is joyriding?
Joyriding houdt in dat iemand een rit maakt met een gestolen voertuig voor zijn of haar plezier. Iemand kiest ervoor om voor een korte tijd en zonder expliciete toestemming van de eigenaar een oneigenlijk voertuig te gebruiken. In veel gevallen zonder zelf over een rijbewijs te beschikken.
Welke boete joyriden?
De straf voor joyriden is maximaal 6 maanden celstraf of een geldboete van de derde categorie.
Wie is aansprakelijk bij joyriding?
De joyrider is in beginsel zelf aansprakelijk voor de schade die hij of zij veroorzaakt aan derden; hieronder valt ook het voertuig waarin hij of zij gereden heeft.
Is joyriding een misdrijf?
De wetgever heeft joyriding als misdrijf bestempeld. Er zal in de meeste gevallen een strafbeschikking opgelegd worden.
